Paragraaf Grondbeleid

In deze paragraaf laten we zien hoe de gemeente invulling geeft aan haar grondbeleid. Dat grondbeleid staat beschreven in de ‘Nota Grondbeleid Sliedrecht 2015’. Het grondbeleid heeft grote invloed op en hangt samen met het programma Ruimte en het programma Ruimtelijke vernieuwing. 

Het beleid geeft aan dat we bij gebiedsontwikkeling een actieve rol aannemen als procesregisseur. Verder voeren we een facilitair grondbeleid, tenzij grote maatschappelijke opgaven om actief grondbeleid vragen. In de nota staan het proces, de instrumenten, de grondportefeuille, de financiële uitgangspunten en de organisatie die daarbij hoort beschreven. 

In de raadsvergadering van 5 maart 2023 is de nota Kostenverhaal vastgesteld. Dit betreft een eerste aanpassing van het beleid (mede als gevolg van de Omgevingswet). Met dit besluit is hoofdstuk vijf uit de nota Grondbeleid Sliedrecht 2015 vervallen. In 2023 was dit overigens nog niet van toepassing. 

Jaarlijks actualiseren we de grondexploitaties met het opstellen van de jaarrekening. Dit resulteert in een nieuwe prognose van het resultaat voor de grondexploitaties. We beoordelen daarbij of dat er winst genomen moet worden volgens het principe van "percentage of completion", of juist het tegenovergestelde namelijk dat er een voorliesvoorziening moet worden gevormd. 

In de P&C-cyclus informeren we de gemeenteraad elk jaar twee keer (begroting en jaarrekening) over de exploitatie van grond in onze gemeente. Bij belangrijke ontwikkelingen informeren we de raad ook tussentijds. Dat kan bijvoorbeeld bij de reguliere bestuursrapportages en via het vaststellen van nieuwe grondexploitaties. In 2023 heeft de gemeenteraad de grondexploitaties Stationspark III tussentijds aangepast en de grondexploitatie Burgemeester Winklerplein opgeheven. 

De onderstaande tabellen geven de financiële stand van zaken van de twee nog lopende grondexploitaites weer. De getallen onder ‘OHW JR 2023’ omvatten alle uitgaven en inkomsten die tot en met 31-12-2023 gerealiseerd zijn. De kolommen daarna gaan over de begrote uitgaven en inkomsten in de desbetreffende jaren. De laatste kolom bevat het totaal van de gerealiseerde en begrote uitgaven en inkomsten. Uit saldering volgt het verwachte resultaat van de grondexploitatie.

Als we verwachten dat een grondexploitatie negatief gaat sluiten, moeten we per direct een verlies (voorziening) nemen. Als een grondexploitatie een positief saldo kent, mogen we het resultaat pas nemen als het resultaat zich ook daadwerkelijk heeft voorgedaan. Beide handelswijzen zijn het gevolg van het voorzichtigheidsprincipe. Er is potentiele winst aanwezig in zowel de grondexploitaties Stationspark II als III.
  
Stationspark II

Toelichting verschil Eindwaarde BIE met JR2022:
Bij de JR2022 verwachten we de grondexploitatie in 2024 te kunnen afsluiten met een positief resultaat van € 100.000. Dit is in deze jaarrekening bijgesteld tot € 54.000. Momenteel vinden de afrondende werkzaamheden in de buitenruimte plaats. 

Stationspark III

Toelichting verschil Eindwaarde BIE met uitwerking 10-10-2023 (onderlegger van het raadbesluit):
De aangepast grondexploitatie die de gemeenteraad heeft vastgesteld kent een positief resultaat van € 12.518.000. Dit is in deze jaarrekening bijgesteld tot € 12.601.000 een verbetering van € 73.000. 

Burgemeester Winklerplein
De laatste jaren stond op deze plek ook de grondexploitatie Burgemeester Winklerplein. Met een raadsbesluit bij de Winternota 2023 is deze echter opgeheven. Het financiële resultaat is in deze jaarrekening verwerkt. Er resteert een boekhoudkundig voordeel van € 168.000. De panden en gronden waarvan de kosten in de grondexploitatie waren opgenomen zijn geactiveerd. Vervolgens heeft op de panden een desinvestering plaatsgevonden die overeenkomt met het bedrag dat zou zijn afgeschreven wanneer de panden direct na de aankoop waren geactiveerd.

Er zijn een tweetal projecten die moeten resulteren in een grondexploitatie waarvoor voorbereidingskosten op de balans staan, te weten Binnenstedelijke Herstucturering Sliedrecht (€ 96.000) en Groen van Prinsterer (€ 133.000). Voor het Binnenstedelijke Hersturcturering is een voorbereidingskrediet vastgesteld. Voor Groen van Prinsterer heeft de gemeenteraad besloten tot de uitwerking van ontwikkelscenario 2 'wonen met meer ruimte voor voetgangers en fietsers'. De nadere randvoorwaarden hiertoe staan in het aangenomen amendement 'Groen van Prinsterer: een ontwikkellocatie met een groen rand. 

Naast de projecten die de gemeente zelf realiseert (de grondexploitaties, of investeringen) zijn er ook projecten die worden uitgevoerd door derden, meestal ontwikkelaars. Vanuit de verantwoording voor de ruimtelijke ordening en de brede welvaart is de gemeente hier bij betrokken. Tevens kunnen dergelijke projecten ook gemeentelijke doelstellingen worden gerealiseerd. Een vaak gebruikt middel voor het faciliteren van dergelijke projecten is de zogenaamde 'anterieure overeenkomst'. Hierin liggen inhoudelijke en financiële afspraken tussen de ontwikkelaar en de gemeente ten aanzien van het project vast.
In 2023 heeft de gemeente projecten op de volgende locaties gefaciliteerd: Baanhoek West, Watertorenterrein, Dijkgravin, Baanhoek 63, 161 en 471, Kerkbuurt 61-87, Benedenveer Dijk en Wilhelminakwartier.