Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

De gemeente beheert de openbare ruimte waarin veel activiteiten plaatsvinden. Wonen, werken en recreëren bijvoorbeeld. Voor die activiteiten zijn kapitaalgoederen als wegen, riolering, kunstwerken, groen, verlichting en gebouwen nodig. Zowel de kwaliteit van de kapitaalgoederen als het onderhoud ervan zijn bepalend voor het voorzieningenniveau en de jaarlijkse lasten.
Dit onderdeel van de begroting geeft aan voor welk ambitieniveau de gemeente heeft gekozen. Inclusief de financiële consequenties daarvan. Het door de raad gewenste onderhoudsniveau is van invloed op de lasten.
Het beleid op de kapitaalgoederen wordt vastgesteld met beleidsnota’s. Deze nota’s bieden de mogelijkheid om algemene beleidslijnen vast te stellen. Zowel voor inhoudelijke kaders (visie van de raad op de kwaliteit van de kapitaalgoederen) als voor procedurele kaders (afspraken tussen raad en college over besluitvorming en informatievoorziening).

Het gemeentelijk beleid voor het onderhoud van kapitaalgoederen is onder andere opgenomen in:

• het beheerplan Vastgoed 2021-2024 (vastgesteld in 2021),
• het onderhoudsbeleid Vastgoed 2021-2030 (vastgesteld in 2021),
• het Vastgoedbeleid 2021-2028 (vastgesteld in 2021),
• het gemeentelijk Rioleringsplan 2019-2023 (vastgesteld in 2018),
• het Beleidsplan onderhoud wegen 2015-2025 (vastgesteld in 2014) en het Onderhoudsplan Wegen 2021 t/m 2025 (vastgesteld in 2021),
• de notitie Uitgangspunten onderhoud openbare verlichting 2015 -2025 (vastgesteld in 2014),
• het Beheerplan onderhoud bruggen 2022-2026 (vastgesteld in 2021),
• het Beheerplan onderhoud binnenhaven 2022-2026 (vastgesteld in 2021),
• het Groenbeleidsplan 2021-2025 (vastgesteld in 2021) en
• het Uitvoeringsbeleid speel- en sportruimte Sliedrecht (vastgesteld in 2016).

Op basis van beheerplannen ramen we jaarlijks budgetten voor het onderhoud dat we in het begrotingsjaar moeten uitvoeren. Het uitgangspunt is dat er voldoende wordt gereserveerd (stortingen in onderhoudsvoorzieningen) of dat er investeringsbesluiten genomen worden voor het uitvoeren van toekomstig onderhoud.

Hieronder gaan we verder in op de beleidsvelden openbaar groen en speelvoorzieningen, riolering, waterbeheer, wegen, bruggen, openbare verlichting, gebouwen, binnenhaven, aanlegsteiger waterbus en reserveringen voor onderhoud.

Conform het groenbeleidsplan is uitvoering gegeven aan klimaat adaptieve maatregelen zoals creëren van extra waterberging,  behouden van zoveel mogelijk bomen en daarbij behorende kroonvolume.

Het bestrijden van invasieve exoten is plaatselijk op basis van urgentie opgepakt. Uitvoering heeft plaats gevonden door een hiervoor gespecialiseerd groen bedrijf. 

Het bomenbestand wordt actueel gehouden door het registreren van de gekapte bomen en de bomen die worden terug geplant.

Om de boomveiligheid te kunnen garanderen  zijn meer mensen opgeleid als boomveiligheidscontroleur.  Voor projectmatige groenmaatregelen hebben we de  projectenplanning gevolgd.

Ten aanzien van Spelen is de speelplaats aan het Achterom opnieuw ingericht, samen met het aanbrengen van nieuwe beplanting.

De gemeentelijke taken op het gebied van de riolering zijn gebaseerd op de Waterwet. Voor de uitvoering van deze wettelijke verplichting is gemeentelijke autonome beleidsruimte beschikbaar. Naast de Waterwet moeten we voldoen aan de richtlijnen van de waterkwaliteitsbeheerders (waterschap Rivierenland en Rijkswaterstaat). Goede aanleg en beheer van de riolering is een van de hoofdtaken van de gemeente. Het is van groot belang voor de gezondheid van onze inwoners.

Eind 2018 is het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2019-2023 door de gemeenteraad vastgesteld. In het GRP staat hoe de gemeente Sliedrecht invulling geeft aan de zorgplichten voor afval-, hemel- en grondwater.

Omdat het huidige gemeentelijke rioleringsplan 2019-2023 verloopt, zijn we aan de slag geweest met het voorbereiden en opstellen van een nog vast te stellen Water- en rioleringsprogramma (Wrp). Daarin leggen we onder andere de doelen, afwegingkaders, te nemen maatregelen en de bekostiging vast. De afgelopen jaren hebben we met inspecties en onderzoeken geprobeerd de toestand van het areaal in kaart te brengen. Door achterstanden en de tijdrovende- en kostenintensieve werkwijze is dat beeld nog niet dekkend. In 2023 reinigden en/of inspecteerden we een deel van de riolering (onder andere in de IJsvogel, Werenbuurt en de Grienden). Daarnaast voerden we op basis van de inspecties uit 2021 en 2022 door middel van deelreparaties groot onderhoud uit aan enkele delen van het riool. 

Naast het regulier beheer en onderhoud van de riolering werkten we in 2023 aan de voorbereiding en/of uitvoering van diverse projecten. Bijvoorbeeld de rioolvervanging Vogelbuurt, IJsvogel, Nijverwaard, Stormrand en Elzenhof. 

Sinds 1 januari 2015 is 75% van de watergangen in beheer en eigendom overgegaan op waterschap Rivierenland (WSRL). Daarmee hebben al deze watergangen conform de keur en legger van WSRL ook een zogenaamde A-status gekregen.

De gemeente Sliedrecht voert het onderhoud van de eigen watergangen en de watergangen in eigendom van het WSRL uit. Voor het onderhoud van de watergangen van het waterschap ontvangt de gemeente jaarlijks een vergoeding. De gemeente voert het kroosruimen in overleg met het waterschap uit. De gemeente en het waterschap betalen ieder de helft van de totale kosten.

We zijn aan de slag geweest met het voorbereiden en opstellen van een nog vast te stellen Water- en rioleringsprogramma (Wrp), waar ook onderdelen van het stedelijk watersysteem in opgenomen zijn.  Het opstellen van een onderhoudsstrategie en beheercyclus moet nog een vervolg krijgen. 

We stelden in de pas aangelegde waterberging aan de Kweldamweg waterteunisbloem vast. Dat is
een exoot waarvan we de verspreiding naar het watersysteem moeten voorkomen. We troffen daar de
nodige maatregelen voor, door het afsluiten van het waterberging van het regionale watersysteem. 

 

Eind 2014 is het Beleidsplan Onderhoud Wegen 2015-2025 vastgesteld. De belangrijkste uitgangspunten daarbij zijn: 

• het voorkomen van kapitaalsvernietiging;
• het voorkomen van te grote hoogteverschillen met betrekking tot toegankelijkheidseisen en
• het voorkomen van schadebeelden waarbij het risico van schadeclaims van toepassing is.   

In 2021 heeft de gemeenteraad het Onderhoudsplan Wegen 2021 t/m 2025 vastgesteld. In dat plan zijn het onderhoudsniveau, de kosten en de planning opgenomen. 
Het klein en regulier onderhoud aan elementenverharding en asfalt loopt zoveel mogelijk via onderhoudscontracten die meerjarig aanbesteed worden. Daarvan vermelden we in het bijzonder: 

• de aanpak van het asfalt Ouverture;
• het bestraten van Parallelweg 30-36;
• het ophogen en herstraten van de IJsvogel is opgestart en
• het herstraten van de parkeerplaats naast het Burgemeester Winklerplein.

Voor groot onderhoud en vernieuwing wegen vonden in 2023 de volgende, integraal afgestemde, projectmatige activiteiten plaats: 

• het voorbereiden Jacob Catsstraat-zuid en omgeving en
• het gefaseerd uitvoeren van de Vogelbuurt.

Daarnaast hebben we de ingeplande projecten waar nodig herschikt op basis van nieuwe inzichten en ontwikkelingen. Zo is er meer zicht ontstaan in de onderhoudsstaat van de riolering door te inspecteren waardoor projecten pas later uitgevoerd hoeven te worden. Daarnaast spelen prijsstijgingen een rol in de financiële haalbaarheid van projecten. De projecten zijn tevens afgestemd op de ontwikkelingen van het Programma Ruimtelijke Vernieuwing en de aanleg van het warmtenet. Ten opzichte van de begroting 2023 leidde dit tot de volgende aanpassingen:

• de uitvoering van Elzenhof-west in 2024;
• de uitvoering van Overlaat-Stormrand en omgeving in 2024;
• de voorbereiding van Professorenbuurt-oost na 2024;
• de voorbereiding van Parallelweg  na besluitvorming verkeerswensen Nijverwaard.
• de voorbereiding van P.A. de Genestetstaat-oost in 2024;
• de voorbereiding van Baaneweer, Koningsweer en Locksweer na 2024.
• de Rivierenbuurt-noord is van de planning gehaald omdat blijkt dat de vervanging van het riool de komende jaren niet nodig is.

 

Eind 2021 is het Beheer- en Onderhoudsplan bruggen 2022 t/m 2026 vastgesteld. In dat plan zijn het onderhoudsniveau, de kosten en de planningen opgenomen. Als kader voor de staat van de bruggen wordt onderhoudsniveau 3 (redelijk) gehanteerd. Dit wordt bepaald aan de hand van de volgende indicatoren: veiligheid, functionaliteit/beschikbaarheid, duurzaamheid en toonbaarheid. In de planperiode 2022 t/m 2026 is de gehele vervanging van een negental bruggen voorzien en zal groot onderhoud plaats vinden aan de overige bruggen. 

In 2023 zijn met betrekking tot de geplande vervangingen de volgende werkzaamheden uitgevoerd of in gang gezet:
•    Reinenweer 1; Deze brug is vervangen;
•    Krommestoep 24; Hierbij betreft het een tweetal bruggen. De werkvoorbereiding is gestart en de opdracht verstrekt;
•    P.A. De Genestetstraat 31; Voor deze brug is de werkvoorbereiding gestart en de opdracht verstrekt;
•    Gildersweer 1; Voor deze brug is de werkvoorbereiding gestart en zijn offertes aangevraagd;
•    Molshoefweer 53; Voor deze brug is de werkvoorbereiding gestart en zijn offertes aangevraagd; 
•    't Orleans 1; De werkvoorbereiding is gestart; 
•    't Orleans 11; De werkvoorbereiding is gestart;
•    Het Groenevelt 13; De werkvoorbereiding is gestart. 

Buiten deze negen bruggen zijn in 2023 de volgende onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd of in gang gezet: 
•    Dorlandsweer; Voor deze brug is de werkvoorbereiding gestart en opdracht verstrekt;
•    Kraal 42; Er zijn tijdelijk maatregelen uitgevoerd door middel van het monteren van planken met profiel; 
•    Reinenweer 36; De loopplank is vervangen;
•    Landhoofd Zwanenmeer; Er is beschoeiing aangebracht om verzakkingen te voorkomen;

In december 2023 zijn er afspraken gemaakt met Drechtwerk om kleine onderhoudswerkzaamheden door hen op te laten pakken. Hierbij moet gedacht worden aan:  werkzaamheden aan leuningen, planken en schilderwerkzaamheden. 

Het beheer en onderhoud van de openbare verlichting hebben we ondergebracht bij de gemeente Dordrecht. In 2014 zijn hiervoor uitgangspunten voor onderhoud openbare verlichting 2015-2025 vastgesteld. Een van de speerpunten daarbij is de toepassing van energiezuinige ledverlichting. In 2023 is daarin weer een grote slag gemaakt waardoor inmiddels 59% van de verlichtingsarmaturen in led is uitgevoerd.
Er waren 210 lampstoringen van de openbare verlichting in 2023, dit zijn er 85 minder dan in 2022. Deze afname houdt verband met de toename van ledverlichting welke minder storingsgevoelig is. Het aantal kabelstoringen van Stedin kwam uit op 80, hetgeen vergelijkbaar is ten opzichte van het voorgaande jaar. De Fixi-meldingen voor openbare verlichting zijn met 397 stuks nagenoeg gelijk gebleven met die van 2022. 
Het verschil tussen het aantal Fixi-meldingen en lampstoringen, wordt verklaard door veel dubbele meldingen. Fixi maakte het melden van storingen makkelijker voor onze inwoners en zij hielpen ons daarmee eerder te signaleren en storingen ook sneller op te lossen. 
Jaarlijks actualiseren we de afspraken met team Openbare Verlichting. Daarbij stemden we ook in 2023 de vervangingsplannen van de openbare verlichting integraal af op de uitvoering van projecten in de openbare ruimte.

We beheren onze gebouwen vanuit het Vastgoedbeleid 2021-2028, het Onderhoudsbeleid Vastgoed 2021-2030 en het Beheerplan onderhoud Vastgoed 2021-2024. Deze beleidsdocumenten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en door de raad in 2021 vastgesteld.

In 2023 stond afronding (groot) onderhoud bij het pand Elektra (Stationsweg 4) op het programma. We voerden het restant van dat onderhoud uit waar we in 2022 mee waren gestart. Het gebouw is begin september 2023 opgeleverd en door de aannemer aan de gemeente overgedragen.

Daarnaast waren er restant werkzaamheden gepland voor complex de Lockhorst. We pasten die werkzaamheden door de scopewijziging ‘van 25 jaar naar 5 instandhouding’ aan. In 2023 realiseerden we de nog niet eerder uitgevoerde werkzaamheden. Het complex zou nu nog 5 jaar mee moeten kunnen zonder grote investeringen. 

In hoofdlijnen voerden we de werkzaamheden conform het Meer Jaren Onderhouds Plan (MJOP) uit.

De projecten Raadhuis en Gemeentekantoor zijn nog in voorbereiding. Voor beide is inmiddels een uitvoeringskrediet beschikbaar gesteld.

De kernportefeuille bevatte in 2023 25 objecten met een totale bruto vloeroppervlakte van ruim 58.000 m². De totale WOZ-waarde daarvan bedroeg ruim € 25 miljoen. We investeren de komende jaren met name in de kernportefeuille

Panden in kernportefeuille

Panden in de niet-kernportefeuille

In 2021 is het beheerplan 'onderhoud binnenhaven 2022-2026' vastgesteld voor het op diepte houden  van de gemeentelijke binnenhaven. Volgens het beheerplan dient er eens in de 10 jaar rekening gehouden te worden met hoge  kosten voor baggerwerkzaamheden (voorzien 2025). Op basis van dit plan hebben we in 2023 geen baggerwerkzaamheden uitgevoerd. 

Het vervoer met de waterbus is geregeld in een contract tussen de provincie en de vervoerder. De gemeente Sliedrecht betaalt hiervoor een jaarlijkse bijdrage aan de Servicegemeente Dordrecht. Het haltebeheer gebeurt op basis van de gezamenlijke haltevisie Drechtsteden uit 2019. Vindbaarheid, herkenbaarheid en bereikbaarheid van de Waterbus zijn hierbij richtinggevend. Om voornoemde doelen te bereiken, is een upgrade gepland. Er heeft een inspectie op de waterbusponton plaatsgevonden. Op basis van die inspectie wordt in 2026/2027 groot onderhoud voorzien. In 2023 is vastgesteld wat er nog moet gebeuren. In 2024 wordt dit verder opgepakt. 

In het hoofdstuk 'Jaarrekening' geven we de omvang van de verschillende voorzieningen op 31 december 2023 aan. In 2023 deden we de volgende stortingen in de diverse onderhoudsvoorzieningen: